الگوی إیلاء

طلاق، فرایند عاطفی و فیزیکی جدایی یک زوج است که در طی زمان و در قالب مراحل خاصی اتفاق می افتد. قوانین طلاق در جامعه ما مبتنی بر قرآن است. در قرآن نیز، طلاق به صورتِ فرایندی، معرفی و تبیین شده است که از جمله مهم ترین مفاهیمی که در فرایند مذکور خودنمایی می کند مفهوم "إیلاء" است؛ إیلاء در واقع به معنای سوگندی است که مقتضای آن کوتاهی کردن در کاری است که به خاطر آن سوگند یاد شده است، و در فقه به معنای سوگند خوردن بر امتناع از آمیزش جنسی است که قبل از نزول آیات قرآن در این باب، برای اذیت زنان از آن سوء استفاده می شد؛ اما خداوند با محدود کردن آن به چهارماه، آن را وارد فرایند طلاق کرده است. هدف پژوهش حاضر این بود که با بازتعریفِ "إیلاء" در بافتِ فرایند طلاقِ قرآنی، "الگوی إیلاء" را تبیین نماید. برای این منظور از روش هرمنوتیک استفاده کردم و 3 افق را مورد بررسی قرار دادم؛ افق مولف(قرآن)، افق پژوهشگر و افق خوانندگان که خودش 3 گروه را در بر می گرفت: 1-تفاسیر قرآن(بیضاوی، ابن کثیر، رازی، فی ظلال القرآن به عنوان نمونه). 2-فقه مذهب امام شافعی(روژی پرشنگدار به عنوان نمونه). 3- افراد طلاق گرفته که در مصاحبه ما شرکت نمودند. نتایج بدست آمده عبارت بودند از این که؛ اولاً الگوی سه طلاقه (طلاقِ رایج در منطقه کردستان) که با لفظ سه طلاقه پایان می یابد، سرعت اجرای طلاق را افزایش می دهد، ثانیاً تأخیر در تصمیم گیری برای طلاق، در انصراف از انجام طلاق موثر است، ثالثاً الگوی إیلاء وابسته به لفظ نیست که مثل سه طلاقه(طلاقِ رایج) در جامعه مورد مطالعه، با از دهن پریدن یک کلمه از سوی شوهر، زندگی زناشویی به جدایی برسد؛ بلکه این الگو، فرایندی است و زمان بر آن مترتب است و عمل گراست. الگوی إیلاء بر مدار صبر می چرخد و اگر خود زوجین بخواهند می توانند با طیِ فرایند «الگویِ إیلاء» به تدریج صمیمیت را در خود ایجاد کرده و به زندگی زناشویی رضایت آمیز برگردند. الگوی إیلاء چه منجر به بازگشت زوجین به زندگی زناشویی گردد و چه منجر به جدایی دایمی آن ها شود، خاصیت شفابخشی و درمانی دارد.